Poradnik Fujimaniaka #3 – Skróty klawiszowe (BETA)

Pozornie sposób działania aparatów różnych marek jest bardzo podobny jednak jeśli przyjrzymy się bliżej, każdy producent ma swoje podejście to tematu pomiaru światła, automatyki, czy trybów działania autofocusa. Dlatego, kiedy chwytamy w ręce nowy aparat, najczęściej czujemy się odrobinę zagubieni. Na domiar złego mnogość funkcji dostępnych w dzisiejszych korpusach wcale nie poprawia sytuacji świeżego użytkownika.

Moja wielka sympatia do Fujifilm rozpoczęła się od X-E1, ale dopiero X-T2 był dla minie pełnoprawnym aparatem roboczym, który oczarował mnie od pierwszego obejrzenia. To co miało dla mnie decydujący wpływ to ergonomia tego aparatu. Dziś posiadam niemal identycznie zbudowany Fujifilm X-T3 wyposażony w 16 przycisków, pięć pokręteł, dwa przełączniki zmiany trybów i ekran dotykowy z czterema programowalnymi gestami. Początkowo taka liczba elementów sterujących może przerażać, ale praktyka pokazuje, że można zrobić z nich bardzo dobry użytek o czym przekonacie się za chwilę.

W tej części poradnika postaram się pokazać wam takie miejsce w systemie Fujifilm od którego, każdy użytkownik może, a nawet powinien rozpocząć swoją przygodę z tym systemem. Fujifilm pozwala na przypisanie do przycisków i pokręteł wybranych funkcji. Możliwość konfiguracji przycisków i pokręteł zgodnie z własnymi upodobaniami sprawia, że praca z korpusem staje się intuicyjna, łatwa i przyjemna. Dodatkowo wydzielona lista funkcjonalności to dobre miejsce, żeby zapoznać się z najważniejszymi funkcjami waszego korpusu.

Czego się nauczymy

W tym rozdziale zajmiemy się opisem i konfiguracją wyświetlaczy (wizjera elektronicznego EVF oraz ekranu LCD). Omówione zostaną następujące elementy:

Czujnik oka wraz z trybami pracy
Podgląd na żywo w wizjerze EVF i na ekranie LCD
Zagadnienia związane z jasnością wyświetlaczy
Informacje pomocnicze

Omawiane kroki konfiguracyjne zostały przygotowane pod kątem korpusów X-T3, X-T30, XPro3. Część z omawianych zagadnień znajdzie zastosowanie także z korpusami X-T2, X-T20, X-H1, XPro2.

Opis elementu i konfiguracja

Strategia konfiguracji korpusów Fujifilm rozpoczyna się od tego co można zobaczyć i dotknąć. Elementy sterujące takie jak przyciski i pokrętła są najlepszą drogą porozumienia z korpusem. Najbardziej potrzebne funkcję aparatu można zwyczajnie wyciągnąć na zewnątrz, aby przypisać je do przycisków i gestów. Temu zagadnieniu poświęcony był drugi z serii artykułów cyklu „Praktyczny Poradnik Fujimaniaka”. Ten krok pozwolił Nam, żeby funkcje tzw. pierwszej potrzeby były dostępne są zawsze pod ręką.

Menu ustawień funkcji

Żeby dostać się do menu ustawień funkcji (Fn), należy przez ok. 2 sekundy przytrzymać przycisk DISP/BACK (umieszczony na tylnej ściance aparatu). Po menu ustawień funkcji można poruszać się na trzy sposoby (dotyk w tym przypadku nie jest dostępny):

Tylne pokrętło, obrót w lewo/prawo pozwala na zmianę pozycji naciśnięcie, kółka pozwala na wejście do niższego poziomu zagnieżdżenia i przypisanie konkretnej funkcji,
Analogicznie działa joystick,
Podobną funkcję pełni czterokierunkowy wybierak, jednak tutaj do wyboru funkcji służy przycisk MANU/OK

We wszystkich wskazanych wariantach nawigacji przycisk BACK służy do tego, żeby cofnąć się do poprzedniego poziomu menu.

Skrócona lista funkcjonalności, które można przypisać do klawiszy

Na początku zachęcam Was do przejrzenia wszystkich dostępnych, możliwych do przypisania funkcji, pełną listę znajdziecie w załączniku pt. „Ustawienia funkcyjne Fujifilm”. Poniżej przygotowałem dla Was skróconą listę, opatrzone lakonicznym opisem. Wybrałem te spośród pięćdziesięciu dostępnych funkcji, które według mnie są przydatne i które warto mieć zawsze pod palcem.

Powyższa lista składa się z 22 pozycji, ponieważ moim zdaniem nie wszystkie z dostępnych opcji nadają się do przypisania. Po pierwsze część opcji z powodzeniem można wprowadzić do szybkiego menu Q jako opcje drugiej potrzeby. Po drugie mamy skończoną liczbę elementów sterujących i lepiej dobrze przemyśleć ich wykorzystanie. Sam najczęściej korzystam z funkcji wymienionych poniżej:

Balans bieli
Zmiana symulacji
Tryb zwiększonej wydajności
Powiększenie kadru
Histogram
Podgląd ekspozycji i balansu bieli
Poziom elektroniczny
Blokada TTL
Komunikacja bezprzewodowa
Wykrywanie twarzy

Podsumowanie

Każdy z nas ma inne potrzeby, inny styl pracy i przyzwyczajenia. Nie ma jednego uniwersalnego sposobu konfiguracji przycisków i gestów. To które z funkcji warto zaadresować, fizycznym sterowaniem, stanie się jaśniejsze po przeczytaniu kolejnych dwóch części poradnika. Dowiemy się w nich jak zbudować szybkie menu Q oraz jak wydzielić najbardziej potrzebne funkcje z menu głównego (funkcjonalnego) do zamkniętej grupy funcji o nazwie „MY” (moje menu).

Trzeba także pamiętać, że przypisanie niektórych z funkcji do przycisków może nieść ze sobą negatywne skutki. Na przykład, sam nigdy nie przypisałbym opcji Podgląd ekspozycji i balansu bieli do gestu, ponieważ przypadkowa aktywacja mogłaby być katastrofalna w skutkach dla mojej ekspozycji. Ta opcja jest mi potrzebna tylko w studio i uruchamiam ją zawsze do przyciskiem umieszczonym między pokrętłami. Dostęp do niego jest trudny, a szansa na przypadkowe wciśnięcie znikoma.

Podobnie rzecz ma się z funkcjami, których uruchomienie zajmuje dużo czasu i blokuje korpus. Do takich opcji zalicza się np. Komunikacja bezprzewodowa, ją także (jeśli już) wole mieć pod przyciskiem fizycznym. Pamiętajmy, że skróty są świetną formą przyspieszenia pracy z korpusem, ale czasami przypadkowa aktywacja funkcji może nieść ze sobą także jej spowolnienie.

L.p	Nazwa funkcji	Opis	Podgląd
1	Symulacja filmu	Opcja pozwala na wybór symulacji filmu, która będzie zastosowana dla plików JPG wywołanych w korpusie. Wybrana opcja zostanie także wzięte pod uwagę przy imporcie plików RAW w programach takich jak CaptureOne czy Adobe Lightroom.
2	Balans bieli	Opcja pozwala na wybór ustawienia balansu bieli. W trybie Automatycznym możliwe jest też wprowadzenie dominanty kolorystycznej.
3	Wybór ustawień specjalnych	Opcja pozwala na wybór predefiniowanych ustawień specjalnych (trzecia część cyklu jest poświęcona właśnie im).
4	Podgląd ostrości	Opcja pozwala na przybliżenie wycinku kadru wskazanego przez położenie punktu ostrości. Może być to szczególnie przydatne w przypadku manualnych, jasnych szkieł.
5	AF-C ustawienia niestandardowe	Opcja pozwala na zmianę trybu pracy AF-C. Więcej na ten temat przy okazji poradnika poświęconemu ostrzeniu.
6	Wybór twarzy	Opcja pozwala na uruchomienie zmiany priorytetu twarzy. Ten parametr istotny jeśli korzystamy z detekcji twarzy i w kadrze mamy więcej niż jedną osobę.
7	Wykrywanie twarzy włączenie/wyłączenie	Ten parametr pozwala na szybką dezaktywację wykrywania twarzy. Przydaje się jeśli z jakiś powodów algorytm ma problem z detekcją (np. słabe oświetlenie). Przejście na ręczne sterowanie może pozwolić nam na kontynuowanie reportażu w trudniejszych warunkach.
8	Ustawienia DRIVE	Ustawienia DRIVE pozwalają na skonfigurowanie trybów specjalnych takich jak: BKT – braketingCH – szybki tryb zdjęć seryjnychCL – średni tryb seryjnychADV. – tryb efektowy W zależności od wybranego trybu, będziemy mieli dostęp do stosownych ustawień np. w trybie seryjnym będzie to liczba klatek na sekundę z jaką aparat ma wykonywać zdjęcia.
9	Redukcja migotania	Redukcja migotania pozwala na niwelowanie efektu migotań światła, które ujawnia się na zdjęciach w postaci różnych dominant kolorystycznych (nawet jeśli balans bieli jest stały). Dostępne są trzy tryby pracy: Dla każdej klatki (powoduje znaczny spadek liczby klatek na sekundę w trybie seryjnym)Dal 1 klatki (opóźnia jedynie pierwszą klatkę w trybie seryjnym)Wyłączony
10	Ustawienia automatycznego ISO	Ustawienia automatycznego ISO pozwalają na wybór i konfigurację trzech profili: AUTO1AUTO2 AUTO3 Zawierają one ustawienia takie jak: Domyślną czułośćMaksymalną czułość w wybranym zakresieMinimalny czas naświetlania (wartość najczęściej zależna od używanej ogniskowej)
11	Komunikacja bezprzewodowa	Przycisk uaktywnia komunikację bezprzewodową, aparat rozpoczyna oczekiwanie na połączenie ze strony aplikacji mobilnej.
12	TTL-Blokada	Zapamiętanie mocy ustalonej na podstawie przedbłysku można znacznie zwiększyć szybkość pracy z lampami błyskowymi dla wybranych nastaw ekspozycji. Przy każdej zmianie wartości przysłona, ISO należy odświeżyć zapamiętany pomiar. Uwaga: Blokada TTL to bardzo przydatne narzędzie do zwiększenia szybkości pracy z niekompatybilnymi lampami i wyzwalaczami, które są w trybie M wykrywane jako TTL. Dzięki zapamiętaniu mocy, aparat pomija oczekiwanie na przedbłysk co daje bardzo duży przyrost szybkości wyzwalania migawki.
13	Podgląd naświetlania i balansu bieli	Opcja przydatna dla osób fotografujących z lampą błyskową. Jej wyłączenie powoduje zmianę sposobu wyświetlania obrazu na ekranie LCD i wizjerze EVF. Obraz będzie prezentowany bez uwzględnienia zadanych wartości ekspozycji oraz symulacji i powiązanych wartości parametrów ustawień specjalnych.
14	Naturalny podgląd	Naturalny podgląd zachowuje parametry, jednak pozbawiony jest efektu symulacji. Obraz będzie prezentowany z uwzględnieniem zadanych wartości ekspozycji, ale bez symulacji i powiązanych z nią wartości parametrów ustawień specjalnych.
15	Histogram	Przełączenie pomiędzy dużym histogramem RGB, a wariantem uśrednionym.
16	Poziom elektroniczny	Aktywacja poziomu elektronicznego działającego w dwóch płaszczyznach. Pozwala na zachowanie poziomów oraz pionów np. przy fotografii architektury.
17	Tryb dużych wskaźników	Tryb wyświetlania dostosowany do potrzeb ludzi słabiej widzących.
18	Tylko blokowanie AE	Blokowanie ekspozycji
19	Tylko blokowanie AF	Blokowanie AF
20	Tylko blokowanie AE/AF	Blokowanie ekspozycji i AF
21	AF Włączony	Opcja przydatna dla osób filmujących, pozwala na użycie wybranego przycisku do wyostrzenia (zamiast spustu migawki). Taki podział pozwala także na szybszą reakcję aparatu na wciśnięcie spustu migawki.
22	Wydajność	Przełączanie aparatu pomiędzy: Trybem standardowymTrybem zwiększonej wydajności Tryb zwiększonej wydajności powoduje szybsze zużycie baterii jednak odświeżanie w wizjerze jest wyższe, a sam korpus reaguje na polecenia szybciej. Standardowy tryb zalecany jest dla dobrych warunków oświetleniowych kiedy zwiększona wydajność korpusu nie jest wymagana.